Lò viba hiện nay rất được nhiều người sử dụng. Nó giúp ích chúng ta trong việc nấu ăn nhanh và đảm bảo vệ sinh trong quá trình nấu. Nhưng để sử dụng lò viba an toàn chúng ta cũng cần lưu ý một vài vấn đề dưới đây.
Lò vi ba (còn được gọi là sửa lò vi sóng, MicroWare) là một thiết bị ứng dụng sóng vi ba để nấu chính hoặc hâm nóng thức ăn. Hiện nay lò vi ba là một thiết bị được sử dụng rộng rãi trong nhà bếp, tuy nhiên đây không phải là một thiết bị nấu nướng thông thường như các bếp lò hoặc nồi sử dụng nhiệt điện. Do đó người sử dụng cần phải biết và hiểu được các nguyên tắc sử dụng an toàn để đảm bảo an toàn cho chính mình và các thiết bị này.
Lò vi ba thường có các bộ phận sau:
- Dây điện nguồn.
- Bộ biến tần.
- Bộ lọc.
- Ngăn nấu.
- Magnetron (đèn phát sóng)
- Ống dẫn sóng
- Bộ đảo sóng.
- Dĩa để thực phẩm.
Sóng vi ba được sinh ra từ nguồn magnetron, được dẫn theo ống dẫn sóng, vào ngăn nấu rồi phản xạ qua lại giữa các bức tường của ngăn nấu, và bị hấp thụ bởi thức ăn. Sóng vi ba trong lò vi ba là các dao động của trường điện từ với tần số thường ở 2450 MHz (bước sóng cỡ 12,24 cm). Các phân tử thức ăn (nước, chất béo, đường và các chất hữu cơ khác) thường ở dạng lưỡng cực điện (có một đầu tích điện âm và đầu kia tích điện dương). Những lưỡng cực điện này có xu hướng quay sao cho nằm song song với chiều điện trường ngoài. Khi điện trường dao động, các phân tử bị quay nhanh qua lại. Dao động quay được chuyển hóa thành chuyển động nhiệt hỗn loạn qua va chạm phân tử, làm nóng thức ăn.
Vi sóng ở tần số 2450 MHz làm nóng hiệu quả nước lỏng, nhưng không hiệu quả với chất béo, đường và nước đá. Việc làm nóng này đôi khi bị nhầm với cộng hưởng với dao động riêng của nước, tuy nhiên thực tế cộng hưởng xảy ra ở tần số cao hơn, ở khoảng vài chục GHz. Các phân tử thủy tinh, một số loại nhựa hay giấy cũng khó bị hâm nóng bởi vi sóng ở tần số 2450 MHz. Nhờ đó, thức ăn có thể được đựng trong vật dụng bằng các vật liệu trên trong lò vi sóng, mà chỉ có thức ăn bị nấu chín.
Ngăn nấu là một lồng Faraday gồm kim loại hay lưới kim loại bao quanh, đảm bảo cho sóng không lọt ra ngoài. Lưới kim loại thường được quan sát ở cửa lò vi ba. Các lỗ trên lưới này có kích thước nhỏ hơn nhiều bước sóng (12 cm), nên sóng vi ba không lọt ra, nhưng ánh sáng (ở bước sóng ngắn hơn nhiều) vẫn lọt qua được, giúp quan sát thức ăn bên trong.
Đối với kim loại hay các chất dẫn điện, điện tử hay các hạt mang điện nằm trong các vật này đặc biệt linh động, và dễ dàng dao động nhanh theo biến đổi điện từ trường. Chúng có thể tạo ra ảnh điện của nguồn phát sóng, tạo nên điện trường mạnh giữa vật dẫn điện và nguồn điện, có thể gây ra tia lửa điện phóng giữa ảnh điện và nguồn, kèm theo nguy cơ cháy nổ.
Các lưu ý khi sử dụng là vi ba:
- Không để trẻ em tới gần hoặc sử dùng lò vi ba.
- Không cho vật dụng bằng kim loại hoặc bát đĩa có trang trí hoa văn kim loại vào lò vi ba, để tránh nguy cơ cháy nổ do phóng tia lửa điện.
- Dùng các dụng cụ đựng thức ăn chuyên dụng cho lò vi ba; không dùng các đĩa chất dẻo thông thường.
- Không cho lò hoạt động khi không có thức ăn hoặc nước trong lò; sóng không được hấp thụ bởi thức ăn sẽ tiếp tục được phản xạ qua lại và phá hủy lò. Nên thường xuyên để trong lò một cốc nước, bởi nếu người sử dụng không biết mà bật lò lên thì vẫn an toàn.
- Những thức ăn có vỏ hoặc màng mỏng, thể tích bên trong khi nóng lên sẽ có áp suất tăng, dễ gây hiện tượng thức ăn phát nổ. Cần phải xăm lỗ, bốc vỏ để tránh hiện tượng này. Không luộc trứng, sò… còn vỏ kín.
- Nếu lò bị rơi, bị bẹp, phải đưa đi kiểm tra xem cửa lò có bị hở không. Ngăn chứa thức ăn phải đảm bảo “độ kín” đối với sóng vi ba để sóng không lọt ra ngoài.
- Khi đun nấu bằng sửa lò vi ba, cần kiểm tra độ chín đều. Người ta đã phát hiện được vi khuẩn salmonella (gây bệnh đường ruột) trong một số trứng trần đun bằng lò vi ba, do nhiệt không phân bố đều.
- Một số chất độc, có thể gây bệnh nguy hiểm như ung thư, từ bao gói chất dẻo và mực in nhãn bao như adipate, phtalate, benzophenone có thể thôi sang thức ăn đun nấu bằng lò vi ba. Do đó cần tách bao bì khỏi thức ăn trước khi cho vào lò.
- Không dùng lò vi ba để nấu thịt lợn ướp hoặc thăn lợn hun khói. Những thực phẩm này chứa nhiều nitrit. Nếu được đun bằng lò vi ba, nitrit sẽ trở thành các nitrosamin – những phân tử có thể gây ung thư rất mạnh.
- Đối với các lò vi ba có chức năng nướng thì tuyệt đối không được dùng các vĩ nướng bằng kim loại thông thường mà chỉ được sử dụng vĩ nướng được chế tạo đặc biệt kèm theo lò.
Hy vọng qua bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của lò viba để sử dụng lò viba an toàn hơn trong cuốc sống hàng ngày. Các bạn có thể tham khảo thêm các bài viết dưới đây:
Nguyên lý hoạt động của lò viba
Các điểm cần lưu ý khi sử dụng lò viba
Có nên đun nước nóng trong lò viba không ?
Những điều cấm kỵ khi sử dụng lò viba
Theo: Buaxua